Wing-barred Seedeater / Bont dikbekje, Dyak

Wing-barred Seedeater (Sporophila americana)

Foto's (klik er op om te vergroten)
© Pieter Verheij	© Pieter Verheij	© Leo Olmtak
© Tinus Knegt	© Dennis Binda	© Jean-Louis Rousselle
© Leo Olmtak

Dyak: Een klein vogeltje zwart van boven en wit van onder, dat vooral zaden eet. De vrouwtjes en jongen zijn meer bruin. Ze zitten vaak in paartjes op open plekken met langer gras. Ik hoorde ze veel op leiding en langs de vijfde rijweg. Je ziet ze dan op lange grashalmen of op rijstplantjes zitten, die flink doorbuigen onder hun gewicht en dan het zaad pakken met hun bek. Zo'n dikke bek is uitstekend geschikt is om kleine korreltjes kapot te maken. Maar soms doen ze het ook anders. In mijn tuin was er een die op het hek ging zitten en overhangende halmen met een poot pakte, met de andere op het hek bleef en zo de zaden eraf haalde. Ook eten ze niet alleen maar zaad. Op zo'n warme vochtige dag wanneer de lucht opeens vol is van zwermen vliegende mieren, zie je ze net als andere zaadeters ook dit voedsel nuttigen.
Het mannetje zingt heel aardig en omdat ze gemakkelijk te houden en te vangen zijn, ook in de stad, zie je ze veel in kooien. Er zijn overigens wel tien familieleden van deze groep zaadeters, zoals rowtie, blawbakarowtie, sabanarowtie, plenmustas, krownmustas, bergimustas en gelebek. Kenners kunnen ze in het veld herkennen aan hun zingen, zover heb ik het nooit gebracht. Ik moest altijd lang kijken voor ik wist wat het was en soms maar vangen om het zeker te weten. Het opnemen van de geluiden en weer afspelen helpt wel om ze te leren kennen. Ze komen dan ook dichterbij.
De eerste twee foto's zijn van Pieter Verheij in Suriname in january 2007. Daarna komt een vrouwtje door Leo Olmtak in zijn tuin in Paramaribo en een mannetje door Tinus Knegt in het nature resort Kabalebo, allebei in gemaakt in 2008. Daarna nog een foto van Dennis Binda, van Jean-Louis Rousselle uit Nieuw Amasterdam en een van Leo Olmtak (een jong mannetjein overgangskleed) uit zijn tuin in Paramaribo.
Pieter de Groot Boersma maakte een video van een Dyak in de cultuurtuin in februari 2011. Je kunt hem nauwelijks horen roepen.

Video (klik op de link of op de 'play'-knop om te kijken)
Video opname van een Bont dikbekje, Dyak (externe link)

Verspreiding

Elk klein vierkant stelt minstens één waargenomen vogel voor of een groep, grotere vierkanten minstens vier verschillende dagen met waarnemingen en de grootste vierkanten minstens tien. De kleur geeft aan: blauw voor de kustvlakte, geel voor savanne en rood voor het oerwoud.
Niet alle plaatsen in Suriname worden even goed bezocht door vogelaars, dus de verdeling van de vierkanten geeft een indicatie van de plaats van de volgels, maar ook van de vogelaars. Op sommige plaatsen in het zuiden zijn geen observaties van vogels, door ervaren vogelaars, binnen 60 kilometer.

Voorkomen in diverse zones
kustvlakte (blauwe stippen op de kaart) :
noordelijke savanna (gele stippen (in het noorden)) :
regenwoud onder 400 m (rode stippen) :
regenwoud boven 400 m (rode stippen) :
Sipaliwini savanna (gele stippen (in het zuiden)) :
Blanco als de vogel niet overtuigend is aangetoond in die zone. Data geïnterpreteeerd door Arie Spaans, Otte Ottema en Jan Hein Ribot.

Namen
Wetenschappelijke naam:	Sporophila americana
Orde:	Passeriformes
Familie:	Thraupidae, 56 in Suriname
Nederlands:	Bont dikbekje, Dyak
Engels:	Wing-barred Seedeater
Sranan ('Surinaams'):	Dyak
Guyana:
Papiamento:
Spaans (Venezuela):	Espiguero variable
Portugees (Brazilië):	Cola, Coleiro-do-norte
Arowaks:
Carib:
Frans:	Sporophile à ailes blanches

Verdeling van waarnemingen over het jaar	Waarnemingen van broeden over het jaar

The 823 reported observations of this bird in Suriname, mainly for the last 50 years, have been grouped by month. More birds on one day are counted as one observation. Of course, if the graph should depict the total number of birds seen, the differences between the months could be much more pronounced.	The 135 reported breeding observations of this bird in Suriname. Most observations are about nest with eggs, some about fledglings, or feeding at a nest or the building of a nest. Of the about 5000 nests and eggs found for all species together, about 1/3 comes from the egg collection of Penard between 1896 and 1905. For some reason most collecting then was done in the first half of each year, so the shown distribution does not necessarily reflect the actual breeding preferences. The main dry season in Suriname is reckoned to be from half August to the end of November, the main wet season from half April to half August, but the the timing of begin and end does vary from year to year. Around March a second dry season often occurs.

Verdeling van waarnemingen over het jaar

Waarnemingen van broeden over het jaar

The 823 reported observations of this bird in Suriname, mainly for the last 50 years, have been grouped by month. More birds on one day are counted as one observation. Of course, if the graph should depict the total number of birds seen, the differences between the months could be much more pronounced.

The 135 reported breeding observations of this bird in Suriname. Most observations are about nest with eggs, some about fledglings, or feeding at a nest or the building of a nest.

Of the about 5000 nests and eggs found for all species together, about 1/3 comes from the egg collection of Penard between 1896 and 1905. For some reason most collecting then was done in the first half of each year, so the shown distribution does not necessarily reflect the actual breeding preferences.
The main dry season in Suriname is reckoned to be from half August to the end of November, the main wet season from half April to half August, but the the timing of begin and end does vary from year to year. Around March a second dry season often occurs.

Laatste update: september 2017 door Jan Hein Ribot. Commentaar en waarnemingen met datum en plaats naar: jhribot (at) gmail (dot) com.
The world wide web started in 1993! (and this site in 1996).